Με την δημοσίευση της Πράξης του Υπουργικού Συμβουλίου 6/2012 και της ερμηνευτικής της εγκυκλίου υπ’ αριθμ. 4601/304/12-3-2012, ολοκληρώθηκαν οι τροποποιήσεις επάνω στα εργασιακά θέματα, που επιβάλλει το δεύτερο μνημόνιο, όπως κυρώθηκε μέσα από το ν. 4046/2012.
 Ενόψει του νέου περιβάλλοντος το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΕΕ συνεδρίασε την Δευτέρα, 2 Απριλίου, προκειμένου να λάβει αποφάσεις για την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει η Συνομοσπονδία σε σχέση με τις συλλογικές διαπραγματεύσεις στο εμπόριο.  Μετά τις διαπιστώσεις και τις αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου, σας ενημερώνουμε για τα κάτωθι:
1. Παρατηρείται εσχάτως το απαράδεκτο φαινόμενο να εισβάλλουν στα μαγαζιά μας οι ελεγκτές της Επιθεώρησης Εργασίας και να ζητούν φορτικά από τους συναδέλφους που μειώνουν μισθούς, να «αποδείξουν» ότι δεν είναι μέλη του τοπικού Εμπορικού Συλλόγου.  Σε αντίθετη περίπτωση, τους απειλούν με πρόστιμα επειδή δεν τηρούν την σύμβαση του εμπορίου.  Οι ελεγκτές απλά δεν γνωρίζουν το νόμο.  Για να έχει εφαρμογή μία συλλογική σύμβαση πρέπει να ανήκει τόσο ο εργοδότης σε Εμπορικό Σύλλογο όσο και ο εργαζόμενος στο τοπικό σωματείο εργαζομένων.  Όμως, οι ελεγκτές εξετάζουν την ύπαρξη συνδικαλιστικής ιδιότητας μόνο του εργοδότη και όχι και των εργαζομένων του, όπως έχουν υποχρέωση.  Η συμβουλή μας προς τους συναδέλφους είναι να μην τρομοκρατούνται από τις αυθαιρεσίες των ελεγκτών, που ερμηνεύουν το νόμο όπως τους αρέσει και παραβαίνουν τα καθήκοντά τους.  Για να επιλυθεί το θέμα αυτό μία και καλή, η ΕΣΕΕ απέστειλε επίσημο αίτημα προς τον Υπουργό να δώσει σαφείς οδηγίες στο ΣΕΠΕ, ώστε να σταματήσουν άμεσα αυτοί οι μονομερείς, προκατειλημμένοι και καταχρηστικοί έλεγχοι.  Η ουσία είναι ότι το δικαίωμα του μέλους Εμπορικού Συλλόγου που οι εργαζόμενοί του δεν είναι συνδικαλισμένοι, να προχωράει σε ατομικές συμβάσεις εργασίας είναι ισχύον και ισχυρό.
2. Είναι μύθευμα αυτό που τεχνηέντως διαδίδεται, ότι δήθεν αποτελεί μειονέκτημα για τον έμπορο εργοδότη η συμμετοχή του στους Εμπορικούς Συλλόγους.  Η εμπειρία μέχρι τώρα έχει δείξει ότι το λεγόμενο «διευθυντικό δικαίωμα», δηλαδή η δυνατότητα του εργοδότη να προσαρμόζει αυτομάτως τους μισθούς του συνόλου των εργαζομένων του σε ένα δεδομένο επίπεδο παρέχεται μόνο στους συναδέλφους που μετέχουν στους Εμπορικούς Συλλόγους.  Εάν, για παράδειγμα, η ΕΣΕΕ συμφωνήσει με την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων μειώσεις μισθών στο εμπόριο, αυτές οι μειώσεις θα ισχύουν αυτομάτως για όλους τους εργαζόμενους των συναδέλφων που είναι οργανωμένοι σε Εμπορικούς Συλλόγους.  Αντίθετα, αυτό δεν ισχύει για τους εμπόρους που δεν ανήκουν σε Εμπορικούς Συλλόγους, οι οποίοι, έχοντας με τους υπαλλήλους τους ατομικές σχέσεις εργασίας, πρέπει να πάρουν τη σύμφωνη γνώμη του κάθε εργαζόμενου ξεχωριστά, προκειμένου να γίνει η μείωση του μισθού.  Υπενθυμίζουμε ότι, ακόμη και το προβλεπόμενο, εντός 3μήνου από την λήξη της σύμβασης, διευθυντικό δικαίωμα για μείωση μισθών στο βασικό μισθό συν τα 4 προβλεπόμενα επιδόματα, επιφυλάσσεται μόνο για τους συναδέλφους που ανήκουν σε Εμπορικούς Συλλόγους και όχι στα μη μέλη.
3.  Για τις εμπορικές επιχειρήσεις που απασχολούν ανειδίκευτο προσωπικό, το οποίο καλύπτεται από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας παρέχεται άμεσο δικαίωμα μείωσης μισθών.  Οι μειώσεις είναι 22% για τους κατώτατους μισθούς και 32% για τους αντίστοιχους, που παίρνουν οι εργαζόμενοι κάτω των 25 ετών.  Συνακόλουθα, ο βασικός μισθός του νέου ανειδίκευτου καθορίζεται στα 586,08 € και του αντίστοιχου κάτω των 25 ετών στα 510,95 €.  Οι μειώσεις γίνονται με διευθυντικό δικαίωμα και δεν είναι υποχρεωτικές για τον εργοδότη.  Επειδή αμφισβητείται εάν το δικαίωμα αυτό είναι διαρκές, καλό είναι οι επιχειρήσεις που απασχολούν ανειδίκευτο προσωπικό και θέλουν να κάνουν χρήση του, να προχωρήσουν σε μειώσεις άμεσα.
4. Σε ότι αφορά την κλαδική σύμβαση του εμπορίου, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΕΕ αποφάσισε να αναλάβει η Συνομοσπονδία πρωτοβουλία πραγματοποίησης άμεσης συνάντησης ανάμεσα στις εργοδοτικές οργανώσεις του εμπορίου και την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, προκειμένου να τεθούν οι ελάχιστοι απαιτούμενοι όροι, που μπορούν να οδηγήσουν σε κατάρτιση νέας συλλογικής σύμβασης.  Το Διοικητικό Συμβούλιο, αφουγκραζόμενο τις ανάγκες των συναδέλφων, μέσα στο κλίμα της όλο και περισσότερο επιδεινούμενης κρίσης, προτίθεται να θέσει επάνω στο τραπέζι προτάσεις μειώσεων και περικοπής επιδομάτων.  Εάν δεν καταλήξουμε σε συμφωνία, θα συγκληθεί εκ νέου το Διοικητικό Συμβούλιο για να εκτιμήσει την κατάσταση, οπότε όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά.
5. Η μετενέργεια μίας σύμβασης περιορίζεται στο τρίμηνο.  Μετά την πάροδο των 3 μηνών, εξακολουθεί να ισχύει ο βασικός μισθός της κλαδικής σύμβασης, προσαυξανόμενος κατά 4 επιδόματα, δηλαδή ωρίμανσης, τέκνων, σπουδών και επικίνδυνης εργασίας. Η προσαρμογή αυτή γίνεται με διευθυντικό δικαίωμα και όπως προαναφέραμε, επιφυλάσσεται μόνο για όσους είναι οργανωμένοι στις εργοδοτικές οργανώσεις.
– Για την εφαρμογή των παραπάνω, το επίδομα ωρίμανσης υπολογίζεται όπως πάγωσε στις 14-2-2012, ημέρα άμεσης ισχύος του νέου μνημονίου (ν. 4046/2012).  Περαιτέρω εξέλιξη των ωριμάνσεων δεν επιτρέπεται.
– Το επίδομα σπουδών περιλαμβάνει μόνο την ύπαρξη πτυχίου ή επαγγελματικής καθαρά εκπαίδευσης (πανεπιστημίου, ΤΕΙ, επαγγελματικής σχολής κλπ.).  Δεν περιλαμβάνει άλλα επιδόματα προσόντων που πιστοποιούνται με πτυχίο, όπως γλώσσας, χειρισμού ηλεκτρονικού υπολογιστή κλπ.
– Σε ότι αφορά το επίδομα επικίνδυνης εργασίας, οι συλλογικές συμβάσεις συνήθως προβλέπουν 3 επιδόματα αυτής της φύσης: ειδικών συνθηκών, ειδικών κινδύνων και ανθυγιεινής εργασίας.  Από την εγκύκλιο 4601/304/12-3-2012 δεν προκύπτει ρητά ποιό από αυτά παραμένει σε ισχύ.  Απλά αναφέρεται ότι «ως επίδομα επικινδύνου εργασίας νοούνται όλα τα επιδόματα που συνεπάγονται κίνδυνο για την σωματική ακεραιότητα και την ζωή του εργαζόμενου».  Αυτά όμως αποδεικνύονται μόνο στους τόπους εργασίας ανάλογα με τις συνθήκες που ισχύουν εκεί, οπότε δεν μπορεί να προκύψει χωρίς αμφιβολία, ποιό από τα 3 επιδόματα παραμένει ή αν παραμένουν όλα.  Είναι κάτι που θα ορίσει ο εργοδότης και θα κριθεί τελικά από τα δικαστήρια.
6. Οι ανωτέρω ρυθμίσεις ισχύουν μόνο για τους παλιούς εργαζόμενους, ενώ για τους νέους και για όσο χρόνο δεν καλύπτονται από συλλογική σύμβαση, η διμερής διαπραγμάτευση για το ύψος του μισθού μπορεί να ξεκινήσει από το κατώτατο όριο, που θέτει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβασης, υπό τους παραπάνω όρους.
7. Το δικαίωμα των συναδέλφων που είναι μέλη των Εμπορικών Συλλόγων να προχωρήσουν σε μεγαλύτερες μειώσεις, υπογράφοντας με το προσωπικό τους επιχειρησιακές συμβάσεις, παραμένει σε ισχύ.  Αυτή είναι και η καλύτερη λύση και προτείνεται από την ΕΣΕΕ, για όσους συναδέλφους αντιμετωπίζουν μεγάλο οικονομικό πρόβλημα και η δραστική μείωση μισθών είναι ανάμεσα στις πρώτες προτεραιότητές τους, προκειμένου να επιβιώσουν.  Η υπογραφή επιχειρησιακής σύμβασης μπορεί να καθορίσει ύψος μισθών μέχρι το ύψος της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης, μετά δε την απόδοση δικαιώματος υπογραφής και στις ημιεπίσημες ενώσεις προσώπων εργαζομένων (και όχι μόνο στα εργατικά σωματεία, που προβλεπόταν παλιά), η κατάρτισή της είναι εύκολη, σύντομη και ανέξοδη.
8. Η υποχρεωτικότητα της διαιτησίας καταργείται, υπό την έννοια ότι προσφυγή στην διαιτησία μπορεί να γίνει μόνο μετά από κοινή συμφωνία των μερών και όχι μόνο με μονομερή πρωτοβουλία είτε των εργαζομένων, είτε των εργοδοτών.

Για κάθε εξέλιξη σχετικά με τις συνεννοήσεις που γίνονται τόσο με τις λοιπές εργοδοτικές οργανώσεις όσο και με τις οργανώσεις των εργαζομένων, θα σας κρατήσουμε ενήμερους.