Ο Εμπορικός Σύλλογος Βόλου και το Επιμελητήριο Μαγνησίας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εμπορίου και Υπηρεσιών (ΙΝΕΜΥ) της ΕΣΕΕ πραγματοποίησαν έρευνα που αφορά την αποτίμηση των μέτρων στήριξης κατά την πανδημία COVID-19, διερευνώντας την ανταπόκριση των τοπικών επιχειρήσεων και καταγράφοντας προτάσεις για την ανάπτυξη του κλάδου και την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Έρευνα του Εμπορικού Συλλόγου Βόλου σχετικά με τα μέτρα αντιμετώπισης του COVID – 19

Αναλυτικά αποτελέσματα της έρευνας

Α. Βασικά χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων του δείγματος

  • Το 80% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα δραστηριοποιούνται στο λιανικό εμπόριο και από εκείνες οι μισές στο λιανικό εμπόριο ένδυσης-υπόδησης.
  • Η πλειονότητα των επιχειρήσεων, περίπου 7 στις 10 είναι ατομικές επιχειρήσεις.
  • Το ένα τρίτο των επιχειρήσεων του δείγματος λειτουργεί πάνω από 30 έτη και το ένα έκτο άνοιξε εντός της τελευταίας δεκαετίας.
  • Το ένα τρίτο των επιχειρήσεων δεν απασχολούν κανέναν μισθωτό υπάλληλο.
  • Μια στις δέκα επιχειρήσεις του δείγματος κάνει διαδικτυακές πωλήσεις καθώς και το 4% του δείγματος ξεκίνησε την υπηρεσία διαδικτυακών πωλήσεων μετά την έναρξη της πανδημίας.

Β. Αντιλήψεις σχετικά με τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων

  • Η πλειονότητα των επιχειρήσεων του δείγματος περίπου το 90%, ανέστειλε τη λειτουργία και το 95% ανήκει στις πληττόμενες επιχειρήσεις βάση ΚΑΔ
  • Σχεδόν όλες οι επιχειρήσεις του δείγματος (93%) εντάχθηκαν στο μέτρο καταβολής αποζημίωσης ειδικού σκοπού, δύο στις τρεις στο μέτρο μείωσης μισθώματος επαγγελματικής στέγης και τέσσερις στις δέκα στο μέτρο έκπτωσης ασφαλιστικών εισφορών.
  • Ένας στους έξι επιχειρηματίες δήλωσε ικανοποιημένος από τα μέτρα στήριξης ενώ τέσσερις στους δέκα δήλωσαν ότι είναι λίγο ή καθόλου ικανοποιημένοι από τα εν λόγω μέτρα.
  • Οι μισοί συμμετέχοντες στην έρευνα δήλωσαν ότι οι διαδικασίες ένταξης στα μέτρα δεν ήταν περίπλοκές καθώς και ότι ενημερώθηκαν εύκολα για το τι χρειαζόταν να κάνουν ώστε να ενταχθούν.

Γ. Αξιολόγηση μέτρων στήριξης

  • Το πιο σημαντικό μέτρο στήριξης βάσει της έρευνας ήταν η «μείωση του μισθώματος» με επτά στους δέκα επιχειρηματίες που έλαβαν μέρος στην έρευνα, να δηλώνουν ότι ήταν πολύ ή αρκετά σημαντικό. Ακολουθεί η «έκπτωση 25% των ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες» με το 56% των ερωτώμενων να το αξιολογεί σημαντικό.
  • Περίπου οι μισοί συμμετέχοντες δήλωσαν ότι τα μέτρα «αναστολή καταβολής ασφαλιστικών εισφορών», «Αναστολή σύμβασης εργασίας των εργαζομένων της επιχείρησης» και «Καταβολή μειωμένου δώρου Πάσχα» είναι και αυτά πολύ ή αρκετά σημαντικά.

Δ. Βαθμός αισιοδοξίας

  • Το 40% των συμμετεχόντων στην έρευνα εκτιμά ότι η επιχείρησή του θα επανέλθει σε κανονικό επίπεδο λειτουργίας σε ένα έτος, το 24% θεωρεί νωρίτερα από ένα έτος, το 19% αργότερα από ένα έτος και ένα 4% εκτιμά ότι δεν θα επανέλθει ποτέ στα ίδια επίπεδα.
  • Μια στις δέκα επιχειρήσεις του δείγματος είναι πολύ ή αρκετά πιθανό να κλείσουν οριστικά μέχρι το τέλος του 2020, ενώ για μία στις πέντε θα εξαρτηθεί εάν υπάρξει και 2ο κύμα του covid19.

Εκτός από τις κλειστού τύπου ερωτήσεις που παρουσιάζονται και διαγραμματικά παρακάτω, ιδιαίτερο ενδιαφέρον καταγράφηκε από τις επιχειρήσεις στη διατύπωση προτάσεων. Σημαντικό τμήμα των προτάσεων αφορά στη χρηματοδότηση και στο ζήτημα της ρευστότητας.  Στους παρακάτω πίνακες αποτυπώνονται ενδεικτικά οι προτάσεις των επιχειρηματιών για τη διεύρυνση και εμπλουτισμό των ήδη υπαρχόντων μέτρων αλλά και προτάσεις σχετικά με νέα μέτρα.

Πίνακας 1: ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΏΝ ΜΕΤΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ
ΜΕΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΩΝ  ΥΠΑΡΧΟΝΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
Καταβολή αποζημίωσης ειδικού σκοπού 800 ευρώ ● Υψηλότερη των 800 ευρώ αποζημίωση ειδικού σκοπού
Κρατική επιδότηση επιτοκίου ενήμερων επιχειρηματικών δανείων ● Παροχή άτοκων δανείων σε επιχειρήσεις και ευνοϊκότερες συνθήκες σύναψης με παροχή «περιόδου χάριτος»
 Αναστολή προθεσμιών λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιόγραφων/Επιταγών κ.α. ● Παράταση εξόφλησης των επιταγών  
Μείωση καταβολής μισθώματος επαγγελματικής στέγης 40%, μόνο για υπόχρεους που έκλεισαν με κρατική εντολή ● Μείωση καταβολής μισθώματος επαγγελματικής στέγης 40% για όλο το 2020  
ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ● Καθολική ισχύ όλων των μέτρων σε όλους τους κλάδους του εμπορίου και ειδικά σε όσους έθεσαν τη λειτουργία της επιχείρησης σε αναστολή με κρατική εντολή
Πίνακας 2: ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΝΕΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ●Μείωση φόρων ●Κατάργηση Τέλους επιτηδεύματος ● Διαγραφές οφειλών ● Μείωση του φορολογικού συντελεστή καθώς και του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) (Ιδανικά από 24% στο 15%)
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ● Παροχή κρατικών εγγυήσεων σε κάποιο ποσοστό σε προγράμματα επιδοτήσεων ● Κρατικές Επιχορηγήσεις- Χρηματοδότηση της αγοράς- Παροχή κεφαλαίων κίνησης ● Ενίσχυση της ρευστότητας των Τραπεζών ●  Οικονομική ενίσχυση του αγροτικού τομέα ● Δυνατότητα μη επιστροφής των επιδοτήσεων
ΑΛΛΑ ΜΕΤΡΑ ● Οριστική πάταξη παρεμπορίου ● Προωθητική καμπάνια της ΕΣΕΕ με στόχο την ενίσχυση του ρόλου της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας στην αγορά ● Ενημέρωση- Διαβεβαίωση του καταναλωτικού κοινού  ότι οι επιχειρήσεις τηρούν ρητά τα μέτρα προστασίας, ώστε να ενταθεί η επισκεψιμότητα στα καταστήματα και να περιοριστεί το αίσθημα του φόβου

Στη συνέχεια ακολουθούν αναλυτικά οι πίνακες αποτελεσμάτων και τα σχετικά διαγράμματα των αποτελεσμάτων της έρευνας.

Α. Βασικά χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων του δείγματος

1. Κλάδος δραστηριότητας
Χονδρικό εμπόριο 8%
Λιανικό ένδυση-υπόδηση 40%
Άλλο λιανικό εμπόριο 43%
Άλλη δραστηριότητα 4%
ΔΑ 5%
Σύνολο 100%
2. Νομική μορφή
ΑΤΟΜΙΚΗ 73%
ΟΕ/ΕΕ 20%
ΑΕ/ΕΠΕ 1%
ΑΛΛΗ 4%
ΔΑ 2%
Σύνολο 100%
3. Έτη λειτουργίας
1-10 έτη 14%
11-20 έτη 28%
21-30 έτη 22%
31 και πάνω 31%
ΔΑ 5%
Σύνολο 100%
4. Μισθωτοί
Κανένας 30%
Τουλάχιστον ένας 70%
Σύνολο 100%
5. Η επιχείρηση σας πραγματοποιεί διαδικτυακές πωλήσεις;
ΝΑΙ και έκανε πριν την έναρξη της πανδημίας 8%
ΝΑΙ και ξεκίνησε μετά την έναρξη της πανδημίας 4%
ΟΧΙ 84%
ΔΑ 4%
Σύνολο 100%

Β. Αντιλήψεις σχετικά με τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων

6. Η επιχείρηση σας ανέστειλε τη λειτουργία της στις 18/3 με κρατική εντολή;
ΝΑΙ 89%
ΟΧΙ 11%
Σύνολο 100%
7. Η επιχείρηση ανήκει στις πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει πρωτεύοντα ή δευτερεύοντα ΚΑΔ  
ΝΑΙ 94%
ΟΧΙ 1%
ΔΑ 5%
Σύνολο 100%
8. Σε ποια από τα παρακάτω μέτρα εντάχθηκε η επιχείρησή σας;
Καταβολή αποζημίωσης ειδικού σκοπού 800 ευρώ 93%
Μείωση καταβολής μισθώματος επαγγελματικής στέγης 40% 64%
Έκπτωση 25% ασφαλιστικών εισφορών για ελ. επαγγελματίες/μη μισθωτοί 38%
Αναστολή πληρωμής φόρων 25%
Αναστολή προθεσμιών λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιόγραφων/Επιταγών κ.α. 23%
Καταβολή μειωμένου δώρου Πάσχα από τους εργοδότες έως και 30/6 22%
Αναστολή για 3 μήνες ρυθμισμένων οφειλών σε δόσεις στον ΕΦΚΑ και για 4 μήνες στην Εφορία 21%
Αναστολή σύμβασης εργασίας των εργαζομένων της επιχείρησης 20%
Ειδικό μέτρο «επιστρεπτέας προκαταβολής» για Εργοδότες, ΦΠ & ΝΠ 17%
Αναστολή καταβολής ασφαλιστικών εισφορών εργοδοτών και μισθωτών 16%
Έκπτωση 25% σε περίπτωση εμπρόθεσμης κάλυψης φορολογικών υποχρεώσεων 14%
Κρατική επιδότηση επιτοκίου ενήμερων επιχειρηματικών δανείων 7%
9.  Σε γενικές γραμμές πόσο ικανοποιημένος είστε από τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων που έχουν ανακοινωθεί έως σήμερα;
ΠΟΛΥ 1%
ΑΡΚΕΤΑ 16%
ΜΕΤΡΙΑ 38%
ΛΙΓΟ 20%
ΚΑΘΟΛΟΥ 23%
ΔΑ 2%
Σύνολο 100%
10. Πόσο περίπλοκες θεωρείτε ότι είναι οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσετε για την ένταξη της επιχείρησης στα μέτρα;
ΠΟΛΥ 11%
ΑΡΚΕΤΑ 34%
ΛΙΓΟ 34%
ΚΑΘΟΛΟΥ 12%
ΔΑ 9%
Σύνολο 100%
11.  Πόσο εύκολα ενημερωθήκατε για το τι πρέπει να κάνετε ώστε να ενταχθείτε σε κάποιο μέτρο;
ΠΟΛΥ 10%
ΑΡΚΕΤΑ 43%
ΛΙΓΟ 39%
ΚΑΘΟΛΟΥ 2%
ΔΑ 6%
Σύνολο 100%

Γ. Αξιολόγηση μέτρων στήριξης

12. Πόσο σημαντικά κρίνετε τα παρακάτω μέτρα
  ΠΟΛΥ ΑΡΚΕΤΑ ΜΕΤΡΙΑ ΛΙΓΟ ΚΑΘΟΛΟΥ ΔΑ
Q11.1. Καταβολή αποζημίωσης ειδικού σκοπού 800 ευρώ 15% 24% 22% 24% 14% 1%
Q11.2. Ειδικό μέτρο «επιστρεπτέας προκαταβολής» για Εργοδότες, ΦΠ & ΝΠ 14% 32% 12% 26% 11% 5%
Q11.3. Αναστολή πληρωμής φόρων 13% 29% 21% 23% 9% 5%
Q11.4. Αναστολή προθεσμιών λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιόγραφων/Επιταγών κ.α. 17% 28% 20% 23% 9% 3%
Q11.5. Κρατική επιδότηση επιτοκίου ενήμερων επιχειρηματικών δανείων 10% 34% 16% 23% 9% 8%
Q11.6. Αναστολή καταβολής ασφαλιστικών εισφορών εργοδοτών και μισθωτών 15% 37% 17% 22% 5% 4%
Q11.7. Έκπτωση 25% ασφαλιστικών εισφορών για ελ. επαγγελματίες/μη μισθωτοί 18% 38% 18% 15% 7% 4%
Q11.8. Αναστολή για 3 μήνες ρυθμισμένων οφειλών σε δόσεις στον ΕΦΚΑ και για 4 μήνες στην Εφορία 13% 31% 21% 24% 9% 2%
Q11.9. Έκπτωση 25% σε περίπτωση εμπρόθεσμης κάλυψης φορολογικών υποχρεώσεων 11% 30% 27% 20% 8% 4%
Q11.10. Αναστολή σύμβασης εργασίας των εργαζομένων της επιχείρησης 8% 42% 21% 15% 4% 10%
Q11.11. Καταβολή μειωμένου δώρου Πάσχα από τους εργοδότες έως και 30/6 5% 43% 20% 14% 8% 10%
Q11.12. Μείωση καταβολής μισθώματος επαγγελματικής στέγης 40%, μόνο για υπόχρεους που έκλεισαν με κρατική εντολή 22% 50% 16% 10% 1% 1%
Πόσο σημαντικά κρίνετε τα παρακάτω μέτρα
  ΠΟΛΥ /ΑΡΚΕΤΑ ΜΕΤΡΙΑ ΛΙΓΟ/ΚΑΘΟΛΟΥ ΔΑ
Q11.1. Καταβολή αποζημίωσης ειδικού σκοπού 800 ευρώ 39% 22% 38% 1%
Q11.2. Ειδικό μέτρο «επιστρεπτέας προκαταβολής» για Εργοδότες, ΦΠ & ΝΠ 46% 12% 37% 5%
Q11.3. Αναστολή πληρωμής φόρων 42% 21% 32% 5%
Q11.4. Αναστολή προθεσμιών λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιόγραφων/Επιταγών κ.α. 45% 20% 32% 3%
Q11.5. Κρατική επιδότηση επιτοκίου ενήμερων επιχειρηματικών δανείων 44% 16% 32% 8%
Q11.6. Αναστολή καταβολής ασφαλιστικών εισφορών εργοδοτών και μισθωτών 52% 17% 27% 4%
Q11.7. Έκπτωση 25% ασφαλιστικών εισφορών για ελ. επαγγελματίες/μη μισθωτοί 56% 18% 22% 4%
Q11.8. Αναστολή για 3 μήνες ρυθμισμένων οφειλών σε δόσεις στον ΕΦΚΑ και για 4 μήνες στην Εφορία 44% 21% 33% 2%
Q11.9. Έκπτωση 25% σε περίπτωση εμπρόθεσμης κάλυψης φορολογικών υποχρεώσεων 41% 27% 28% 4%
Q11.10. Αναστολή σύμβασης εργασίας των εργαζομένων της επιχείρησης 50% 21% 19% 10%
Q11.11. Καταβολή μειωμένου δώρου Πάσχα από τους εργοδότες έως και 30/6 48% 20% 22% 10%
Q11.12. Μείωση καταβολής μισθώματος επαγγελματικής στέγης 40%, μόνο για υπόχρεους που έκλεισαν με κρατική εντολή 72% 16% 11% 1%

Δ. Βαθμός αισιοδοξίας

13. Πότε πιστεύετε ότι θα επιστρέψει η επιχείρησή σας σε ένα κανονικό επίπεδο λειτουργίας;
ΣΕ 2 ΜΗΝΕΣ 6%
ΣΕ 4 ΜΗΝΕΣ 5%
ΣΕ 6 ΜΗΝΕΣ 12%
ΣΕ 1 ΕΤΟΣ 40%
ΣΕ 2 ΕΤΗ 10%
ΠΑΝΩ ΑΠΟ 2 ΕΤΗ 5%
ΔΕΝ ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΘΑ ΕΠΑΝΕΛΘΕΙ 4%
ΔΑ 17%
14.  Πόσο πιθανόν είναι να κλείσει η επιχείρηση οριστικά μέχρι το τέλος του 2020;
ΠΟΛΥ 1%
ΑΡΚΕΤΑ 8%
ΛΙΓΟ 25%
ΚΑΘΟΛΟΥ 45%
ΔΑ 22%