Ο Εμπορικός Σύλλογος Βόλου ενημερώνει τα μέλη του ότι η εμπορική πρακτική της Black Friday, αν και ξενόφερτη, έχει πλέον παγιωθεί στην ελληνική αγορά. Παρόλα αυτά, η υπερβολική χρονική επέκταση των προσφορών πέραν της καθιερωμένης ημέρας δεν αποδεικνύεται ωφέλιμη για την πραγματική εμπορική κίνηση του μήνα και συχνά λειτουργεί εις βάρος της ομαλής λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η Black Friday θα έπρεπε να αποτελεί προωθητική ενέργεια μίας και μόνο ημέρας και όχι εβδομάδας ή μήνα. Το 2025 η προωθητική αυτή ημέρα πραγματοποιείται την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου. Επίσης, την Κυριακή, 30 Νοεμβρίου, ο Εμπορικός Σύλλογος Βόλου, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, προτείνει τα εμπορικά καταστήματα – μέλη του να παραμείνουν κλειστά, κάνοντας χρήση της δυνατότητας της προαιρετικής λειτουργίας που προβλέπει η νομοθεσία.
Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι συγκεκριμένες Κυριακές δεν συμβάλλουν ουσιαστικά στην αύξηση του τζίρου, ενώ υποβαθμίζουν την αξία της αργίας. Παρά την κατάργηση των ενδιάμεσων εκπτωτικών περιόδων, ένα επίσης αναποτελεσματικό μέτρο, η επιμονή του Υπουργείου Ανάπτυξης στη λειτουργία των καταστημάτων τις συγκεκριμένες Κυριακές εξακολουθεί να δημιουργεί ανισορροπίες στην αγορά χωρίς να προσφέρει ουσιαστικό όφελος.
Η Black Friday δεν αποτελεί μέρος των τακτικών εκπτώσεων, αλλά ειδική προωθητική ενέργεια που αφορά όλες τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους, ενώ η συμμετοχή παραμένει προαιρετική.
Ενόψει της Black Friday, ο ΕΣΒ υπενθυμίζει σε όλα τα εμπορικά καταστήματα την υποχρέωση αυστηρής τήρησης του ισχύοντος Κώδικα Δεοντολογίας περί προσφορών και εκπτώσεων, όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία.
Ειδικότερα:
- Οι αναγραφόμενες τιμές πρέπει να ανταποκρίνονται στην πραγματική προ της προσφοράς τιμή.
- Η “προηγούμενη τιμή” οφείλει να είναι ευκρινής, αληθής και καταγεγραμμένη σύμφωνα με τον νόμο.
- Απαγορεύονται παραπλανητικές πρακτικές ή μη τεκμηριωμένες εκπτώσεις.
- Οι προωθητικές ενέργειες πρέπει να είναι διαφανείς και σαφώς αναγραμμένες προς τους καταναλωτές.
- προσοχή σε αλλαγές τιμών εντός των προηγούμενων 30 ημερών, καθώς η νομοθεσία δεν επιτρέπει τεχνητή αύξηση ή μεταβολή τιμών με σκοπό δημιουργίας εικονικής έκπτωσης. Τα προβλεπόμενα διοικητικά πρόστιμα για παραβίαση των κανόνων είναι υψηλά και αφορούν κάθε μορφή παραπλανητικής εμπορικής πρακτικής.
Ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας (19138/2025) ενισχύει τη διαφάνεια και αυστηροποιεί την επικοινωνία προσφορών και εκπτώσεων. Για την Black Friday και για τις αλλαγές τιμών μετά από αυτήν, ο έμπορος πρέπει να προσέχει πολύ ώστε οι αυξομειώσεις τιμών να μην παραβιάζουν το νέο θεσμικό πλαίσιο.
Τι προβλέπει ο κώδικας σχετικά με αυξομειώσεις τιμών
- Τιμή αναφοράς (reference price)
- Ο κώδικας καθορίζει ότι η «τιμή αναφοράς» από την οποία υπολογίζεται η έκπτωση πρέπει να είναι η χαμηλότερη τιμήστην οποία πωλούνταν το προϊόν τις τελευταίες 30 ημέρες πριν την ανακοίνωση της προσφοράς.
- Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται ως τιμή αναφοράς «παλιά φουσκωμένη τιμή», τιμή τιμοκαταλόγου ή «προτεινόμενη λιανική τιμή», αν αυτές δεν ήταν οι πραγματικές τιμές στην αγορά τις τελευταίες 30 ημέρες.
- Αυξομειώσεις τιμών
- Ο κώδικας τονίζει ότι οι έμποροι πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί όταν κάνουν αυξήσεις ή μειώσεις τιμών γύρω από προωθητικές ενέργειες (όπως Black Friday).
- Συγκεκριμένα, η τιμή αναφοράς που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της έκπτωσης πρέπει πάντα να είναι η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών.
- Αν ένας έμπορος, μετά την περίοδο προσφοράς, αυξήσει την τιμή, δεν μπορεί «να φουσκώσει» την προηγούμενη τιμή (την «αναφορά»), ώστε να εμφανίσει μια ψευδή έκπτωση σε μελλοντικές προσφορές. Υπάρχει παράδειγμα στον κώδικα όπου γίνεται ακριβώς αυτό και θεωρείται παραπλανητικό.
- Έλεγχος και κυρώσεις
- Ο κώδικας προβλέπει αυστηρούς ελέγχους και πρόστιμα σε περίπτωση παραπλανητικών εκπτώσεων ή εσφαλμένης αναγραφής τιμών.
Οι επιχειρήσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι μειώσεις τιμών (π.χ. σε προσφορές) είναι πραγματικές και τεκμηριωμένες, και ότι δεν γίνονται τεχνάσματα για να παρουσιάσουν μεγαλύτερο «όφελος» στον καταναλωτή από ό,τι ισχύει στην πραγματικότητα.
